به‌نظر می‌رسد انتخاب جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیش از همه می‌تواند فرصتی باشد برای جوانان و صاحبان کسب‌وکارهای نوپا که با استفاده از نگاه مثبت وی به این حوزه، فعالیتشان را گسترش دهند چراکه آذری‌جهرمی خود از نسل بچه‌های دهه شصتی است که علاوه بر آگاهی از دغدغه‌های نسل جوان، با تک تک حوزه‌های کاری ICT هم آشنایی دارد.
محمدجواد آذری جهرمی از آن دسته از وزرایی است که هرچند هنوز چند ماه است فعالیتش را به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آغاز کرده اما تقریبا اکثر خبرنگاران حوزه ICT را به اسم می‌شناسد؛ خوش برخورد و صبور است و کمتر پرسشی را بی‌پاسخ می‌گذارد؛ شاید همین روحیه‌اش باعث شده تا علاوه بر حوزه‌های تخصصی و تحصیلی خودش به همه مسائل پیش روی حوزه‌های زیر نظرش تسلط کامل داشته باشد، به طوریکه شاید خیلی کم اتفاق بیفتد که در برابر سوالات مختلفی که خبرنگاران در حوزه‌های مختلف و با جزئیات از وی دارند، ابراز بی‌اطلاعی کند.
وزیر جوان ارتباطات چندی پیش در جریان بازدید خود از ایسنا در گفت‌وگویی صمیمانه در جمع خبرنگاران حوزه اقتصادی ایسنا، به سوالات مختلف آنها پاسخ داد. یکی از مسائل مطرح شده در این گفت‌وگو بحث استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهای نوپا بود که به دلیل اهمیت و نقش کلیدی آنها در بحث توسعه اقتصاد دیجیتالی، این روزها بسیار محل بحث است.
اما آشنایی و نگاه مثبت آذری جهرمی به کسب و کارهای نوپا و اهمیت مقوله استارت‌آپ‌ها در ایجاد اشتغال باعث شد تا در حوزه فناوری اطلاعات، استارت‌آپ‌ها به عنوان مهمترین باب بحث با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات انتخاب شود.
مدل توسعه شبکه فضای مجازی چیست؟
محمد جواد آذری جهرمی در پاسخ به سوال ایسنا درباره نسبت وزارت ارتباطات با استارت‌آپ‌ها؛ برنامه وزارتخانه خود برای حمایت از استارت‌آپ‌ها را اینگونه تشریح و اظهار کرد: اساسا شبکه ملی اطلاعات مدل توسعه شبکه فضای مجازی در کشور را تعریف می‌کند. این شبکه در سه لایحه زیرساخت، خدمات و محتوا طراحی شده است که در لایه زیرساخت، وزارت ارتباطات، مسیرها و یا به عبارتی لوله‌کشی‌های زیرساختی را انجام داده است.
او گفت که در راستای تحقق همین جنبه زیرساختی چه در دولت یازدهم و چه در دولت دوازدهم پروژه‌ها و بودجه زیادی تعریف شده که تا دو سال آینده می‌توانیم زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را مطابق با آن چیزی که قانون برای ما تکلیف کرده است، به طور کامل به سرانجام برسانیم.
وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین به این نکته جالب اشاره کرد که اساسا تا حالا تنها یک لایه از سه لایه شبکه ملی اطلاعات به تصویب قانونی رسیده است و دو لایه دیگر هنوز سند مشخصی ندارند و علت به تصویب نرسیدن سندی مشخص برای دو لایه خدمات و محتوا در سند شبکه ملی اطلاعات را اختلافات زیاد در این حوزه‌ها دانست و گفت که هر کسی طبق برداشت خود از این حوزه‌ها مطلبی را می‌گوید و فکر می‌کند که قضیه دقیقا همانطور است که او فکر می‌کند.
او در ادامه مسائل مرتبط با استارت‌آپ‌ها را در همین مقوله خدمات طبقه‌بندی کرد و گفت: اساسا باید یک چارچوب برای ساماندهی اینگونه خدمات وجود داشته باشد اما چون هنوز اختلاف نظرها وجود دارد، نتوانسته‌ایم در این باره کاری انجام دهیم.
می خواهیم چند "تک شاخ" داشته باشیم
وزیر ارتباطات ساماندهی در این حوزه را در نهایت ساماندهی و برنامه‌ریزی برای تحقق اقتصاد دیجیتالی در کشور دانست و ادامه داد: ما در ابتدای کار که آمدیم یک هدف‌گذاری اقتصادی را به عنوان چشم‌انداز خود طراحی کرده و گفتیم که در پایان این برنامه چهار ساله می‌خواهیم سه تا چهار "Unicornis" (استارت‌آپ‌هایی که در سطح بسیار کلان فعالیت می‌کنند) داشته باشیم.
آذری جهرمی اما درباره اثرات روانی اقدامات وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت یازدهم و دوازدهم هم صحبت کرده و خاطر نشان کرد: سوای از مسائل زیرساختی، وزارت ارتباطات فضای گفت‌وگو در باب حوزه‌های خدماتی مختلف را فراهم کرد. انصافا مرکز ملی فضای مجازی هم کار ارزشمندی را انجام داد و گزارشات خوبی هم تنظیم کرد که در صحن شورای عالی فضای مجازی و هیات دولت و مجلس شورای اسلامی ارائه شد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این‌که مجموع اینها باعث شد تا فضای گفت‌وگو درباره جنبه‌های خدماتی شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی فراهم شود، اضافه کرد: در دولت به وزارت ارتباطات دستور دادند تا استراتژی جمهوری اسلامی ایران را در حوزه اقتصاد دیجیتالی، استخراج و هدف‌گذاری بودجه‌ای انجام دهیم که این موضوع در حال تدوین است.
وی با طرح این سوال که تا زمانی که هیچ هدف‌گذاری در حوزه اقتصاد دیجیتالی از طریق لوایح قانونی انجام نشود، چه انتظاری برای حمایت از این حوزه دارید؟ ادامه داد: ما طبق برنامه ششم توسعه باید در زمینه‌ی ارزش افزوده در حوزه فناوری اطلاعات 19.4 درصد رشد داشته باشیم. سوال ساده این است که در این رابطه سال پایه کدام و بودجه چقدر است!؟ این در حالی است که اکنون شاخصی به عنوان سرفصل فناوری اطلاعات نداریم که بگوییم میزان ارزش افزوده امروز حوزه فناوری اطلاعات چقدر است.
او به سیستم حمایت مالی از کسب و کارهای نوپا هم اشاره کرد و با بیان این‌که در هیچ کجای دنیا به استارت‌آپ‌ها وام نمی‌دهند، گفت: اساسا وام دردی از استارت‌آپ‌ها را دوا نمی‌کند، در عوض دولت‌ها می‌روند و سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر را تقویت و نظام‌های تامین مالی استارت‌آپ‌ها را تامین می‌کنند.
وی اضافه کرد که ما موظفیم تا مسیر سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها را باز و شاخص‌گذاری‌های لازم را انجام دهیم؛ مطمئنیم اگر مصوبه‌ای در این حوزه تصویب شود، همه ارکان نظام در آن همراه خواهند شد.
او با اشاره به برخی یونیکورن‌ها که در کشورهای منطقه توانسته‌اند رشد کنند، تصریح کرد: ما ظرفیت‌های لازم برای تحقق یونیکورن‌های حوزه حمل و نقل را داریم، ایراد اما اینجاست است که هنوز به طور کامل نتوانسته‌ایم از این حوزه استفاده کنیم.
در لایه خدمات سند بالادستی نداریم!
آذری جهرمی با بیان این‌که ما در حال حاضر مصوبه بالادستی در لایه خدمات نداریم، تاکید کرد: کسانی که از ما مطالبه شبکه ملی اطلاعات می‌کنند، بدانند که از سه بخش این شبکه هنوز دو بخش آن به جمع‌بندی قانونی نرسیده است، هرچند در حال کمک به شکل گرفتن چارچوب استراتژیک نظام در برخورد با این مقوله هستیم.
او گفت که صرفا وجود زیرساخت شبکه ملی اطلاعات در کشور ایجاد اشتغال نمی‌کند و چه بسا اتفاقا می‌تواند بستری برای توسعه اپلیکیشن‌های خارجی هم بشود؛ امری که امروز هم با آن روبه‌رو هستیم. ما می‌خواهیم چرخ اقتصاد ما در این حوزه در داخل و از طریق کسب‌وکارهای داخلی بچرخد، برای همین هم لزومی ندارد وقتی یک اپلیکیشن تاکسی اینترنتی داخلی داریم سراغ نمونه خارجی آن برویم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش پایانی صحبت‌های خود هم درباره بعضی تصورات که شبکه ملی اطلاعات را محدود کننده می‌دانند گفت که این شبکه اتفاقا به ما می‌گوید که ما به داخلی‌ها اینترنت با کیفیت ارائه بدهیم نه این‌که برویم مدام همه چیز را ببنیدیم. شبکه ملی اطلاعات در واقع بستری برای انجام کارهای ایجابی است و نه اقدامات سلبی!