تغییر آدرس بازار سیاه دارو و مکمل از ناصرخسرو و کوچه مروی به سکوهای اینترنتی و فضای مجازی؛ جنجالی که در گیر و دار گرفتاریهای تامین دارو و شیرخشک، برای سازمان غذا و دارو دردسرساز شده و این در شرایطی است که دست این سازمان همچنان در برخورد با فروش غیرمجاز و قیمتهای چند برابری داروها در بازارهای غیررسمی، بسته است.
مشخص است که سکوهای اینترنتی نیز مانند هر کسب و کار دیگری با نگاه «فروش» و کسب درآمد، وارد مقولهای نظیر «دارو» شدهاند؛ موضوعی که با نگاه داروسازان به «ارایه» دارو به عنوان کالایی سلامتمحور در تناقض است و همین موضوع هم مسبب بروز چالشها و نابسامانیهایی در بازار حساس و البته پیچیده دارو شده است.
فروش داروهای ممنوعه و نظارتهایی که نیست
تسهیل عرضه داروهای قاچاق، تقلبی، تاریخ گذشته و مبداء نامشخص، امکان بارگذاری نسخههای جعلی، حذف داروساز از چرخه ارایه خدمت، خطر سوء استفاده از اطلاعات بیماران و حتی تبلیغ دارو از آفات فروش اینترنتی دارو بدون نظارت حاکمیت است؛ کسب و کاری که اصرار برخی بر آن، نظارتهای وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بر بازار دارو را کمرنگ کرده و بر همین اساس هم هست که به اذعان مسوولان امر، داروهایی بعضا فاقد اصالت از سقط جنین و مخدر گرفته تا داروهای مرتبط با خودکشی به راحتی از سوی برخی سکوهای اینترنتی با قیمتهای چندین برابری به فروش میرسند.
موضوعی که چندی پیش به تعقیب کیفری دو سکو منجر شد و مسعود ستایشی - سخنگوی قوه قضاییه نیز با اعلام آن، تاکید کرد که مدیران این سکوها و داروخانههایی که مبادرت به همکاری و فروش بدون نسخه دارو کردند به اتهام حمل، فروش و نگهداری داروهای قاچاق قرار جلب دادرسی برایشان صادر شد و پرونده متضمن کیفرخواست به دادگاه انقلاب ارسال شد.
در هر حال چندی قبل مصوبهای برای عرضه دارو در پلتفرمهای اینترنتی در هیات مقررات زدایی به تصویب رسید که البته به اذعان دکتر محمدی – رییس سازمان غذا و دارو، با مخالفت این سازمان و اعلام نظر معاون اول رئیس جمهور، این مصوبه در ستاد تنظیم بازار ابطال و مقرر شد از مسیری صحیح پیگیری شود.
دارورسانی درب منزل و موضع سازمان غذا و دارو
رییس سازمان غذا و دارو در این باره با تاکید بر اینکه مخالفتی با دارورسانی درب منزل بیماران نداریم و از این موضوع استقبال هم میکنیم، در عین حال به ایسنا میگوید: تاکید داریم همانطور که دارورسانی بیماران ام. س (در تهران) و جانبازان (از طریق بیمه دی به عنوان خریدار خدمت جانبازان - در تهران) به درب منزل آنها انجام میشود؛ ورود پلتفرم ها به عرضه دارو نیز با باید برنامهریزی و نظارت صحیح صورت گیرد؛ این درحالیست که اکنون مسیر عرضه دارو در بستر اینترنت، مسیری نادرست است و داروها بدون مجوز وزارت بهداشت و زیر نظر افراد فاقد صلاحیت عرضه میشوند.
وی با اعلام اینکه دستورالعمل مربوط به ارایه اینترنتی دارو در حال تدوین است و تا پایان سال ابلاغ میشود، تاکید میکند: از توسعه فناوری و بکارگیری آن در حوزه سلامت استقبال میکنیم؛ اما در عین حال باید در نظر داشت که «سلامت» حوزه پیچیدهای است و با جان افراد در ارتباط است؛ بنابراین نمیتوان بدون مطالعه و نسنجیده به حوزه سلامت و مشخصا حوزه دارو ورود کرد. از طرفی هم طبق قانون، تنها محل عرضه دارو، «داروخانه» است؛ بنابراین پلتفرمها با رعایت ضوابط و الزامات مورد نظر سازمان غذا و دارو، تنها میتوانند در حوزه «حمل» و نه «فروش» دارو فعالیت داشته باشند. در مجموع این ضوابط و الزامات در حال تدوین است و بزودی نهایی میشود.
رییس سازمان غذا و دارو در همین رابطه به الزام حضور بیمار در داروخانه و ثبت کد ملی برای دریافت برخی داروهای خاص اشاره میکند و به ایسنا میگوید: در این قبیل داروها ثبت کد ملی بیمار در سامانه تیتک الزامی است؛ این درحالیست که اکنون هم برخی از پلتفرمها همین داروها را خارج از سامانه تیتک به فروش میرسانند که تخلف است.
موضوعی که چندی پیش به تعقیب کیفری دو سکو منجر شد و مسعود ستایشی - سخنگوی قوه قضاییه نیز با اعلام آن، تاکید کرد که مدیران این سکوها و داروخانههایی که مبادرت به همکاری و فروش بدون نسخه دارو کردند به اتهام حمل، فروش و نگهداری داروهای قاچاق قرار جلب دادرسی برایشان صادر شد و پرونده متضمن کیفرخواست به دادگاه انقلاب ارسال شد.
در هر حال چندی قبل مصوبهای برای عرضه دارو در پلتفرمهای اینترنتی در هیات مقررات زدایی به تصویب رسید که البته به اذعان دکتر محمدی – رییس سازمان غذا و دارو، با مخالفت این سازمان و اعلام نظر معاون اول رئیس جمهور، این مصوبه در ستاد تنظیم بازار ابطال و مقرر شد از مسیری صحیح پیگیری شود.
دارورسانی درب منزل و موضع سازمان غذا و دارو
رییس سازمان غذا و دارو در این باره با تاکید بر اینکه مخالفتی با دارورسانی درب منزل بیماران نداریم و از این موضوع استقبال هم میکنیم، در عین حال به ایسنا میگوید: تاکید داریم همانطور که دارورسانی بیماران ام. س (در تهران) و جانبازان (از طریق بیمه دی به عنوان خریدار خدمت جانبازان - در تهران) به درب منزل آنها انجام میشود؛ ورود پلتفرم ها به عرضه دارو نیز با باید برنامهریزی و نظارت صحیح صورت گیرد؛ این درحالیست که اکنون مسیر عرضه دارو در بستر اینترنت، مسیری نادرست است و داروها بدون مجوز وزارت بهداشت و زیر نظر افراد فاقد صلاحیت عرضه میشوند.
وی با اعلام اینکه دستورالعمل مربوط به ارایه اینترنتی دارو در حال تدوین است و تا پایان سال ابلاغ میشود، تاکید میکند: از توسعه فناوری و بکارگیری آن در حوزه سلامت استقبال میکنیم؛ اما در عین حال باید در نظر داشت که «سلامت» حوزه پیچیدهای است و با جان افراد در ارتباط است؛ بنابراین نمیتوان بدون مطالعه و نسنجیده به حوزه سلامت و مشخصا حوزه دارو ورود کرد. از طرفی هم طبق قانون، تنها محل عرضه دارو، «داروخانه» است؛ بنابراین پلتفرمها با رعایت ضوابط و الزامات مورد نظر سازمان غذا و دارو، تنها میتوانند در حوزه «حمل» و نه «فروش» دارو فعالیت داشته باشند. در مجموع این ضوابط و الزامات در حال تدوین است و بزودی نهایی میشود.
رییس سازمان غذا و دارو در همین رابطه به الزام حضور بیمار در داروخانه و ثبت کد ملی برای دریافت برخی داروهای خاص اشاره میکند و به ایسنا میگوید: در این قبیل داروها ثبت کد ملی بیمار در سامانه تیتک الزامی است؛ این درحالیست که اکنون هم برخی از پلتفرمها همین داروها را خارج از سامانه تیتک به فروش میرسانند که تخلف است.