یک کارشناس امور بیمهای و بیمهشدگان سازمان تامیناجتماعی گفت: علیرغم اینکه برنامه ششم تا پایان امسال تمدید شده و طبق آن کلیه برقراریها (حقوق و مستمریها) تا پایان این برنامه مشمول «متناسب سازی» میشوند اما برای برقراریهای سال ۱۴۰۰ تاکنون، متناسب سازی اجرا نشده است؛ این درحالیست که عدم افزایش حقوقها بر اساس میزان تورم باعث افت میزان حقوق مستمریبگیران شده است.
ناهید حیدری با بیان اینکه برنامههای توسعهای کشور، سندی تحولی برای دستیابی به توسعه پایدار است، اظهار کرد: برنامههای توسعهای موضوعات مختلفی را در بر میگیرد اما یکی از موضوعات مهمی که در این برنامهها به آن توجه شده، صندوقهای بیمهای و سازمان تامین اجتماعی است. اصل ۲۹ قانون اساسی به صراحت به برخورداری از تامین اجتماعی به لحاظ بازنشستگی، حوادث و از کار افتادگی که حق آحاد مردم و تکلیف دولت است، اشاره کرده است. سیاستهای رفاه و تامین اجتماعی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری نیز بیانگر اهمیت صندوق تامین اجتماعی است.
وی با اشاره به اینکه دو شاخص «تامین امنیت خاطر نیروی کار» و «معیشت جامعه» با صندوقهای بیمهای و سازمان تامین اجتماعی گره خورده است، گفت: در برنامههای تحولی موادی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم به سازمان تامین اجتماعی اختصاص میدهند.
این کارشناس امور بیمهای سازمان تامین اجتماعی، تحقق عدالت اجتماعی، حفظ پایداری صندوق و پایبندی به حقوق و رعایت تعهدات بین نسلی را از اهداف برنامههای تحولی در برنامههای توسعهای عنوان کرد و ضمن تاکید بر رعایت تعهد بین نسلی، گفت: مسائل مربوط به تامین اجتماعی برای دستیابی به تامین اجتماعی پایدار در کنار داشتن منابعی پایدار و رعایت اصل محاسبات بیمهای (که موجب ایجاد تعادل میان منابع و مصارف سازمان تامین اجتماعی شود) در برنامههای توسعهای کشور گنجانده شده است.
حیدری با اشاره به اینکه سازمان تامین اجتماعی نهاد عمومی غیردولتی با ماهیت درآمد و هزینهای است، تصریح کرد: این سازمان هیچگونه بودجه دولتی ندارد و طبق قانون سازمان، دولت یکی از مشترکان و پرداختکنندگان حق بیمه از محل ۳ درصد و همچنین حق بیمهی بیمهشدگان توافقی دارای معافیت بیمهای است، لذا دولت یکی از پرداختکنندگان حق بیمه به این سازمان به شمار میرود. این در حالیست که حدود ۹۰ درصد درآمد سازمان از محل حقبیمه بیمهشدگان و کارفرمایان است.
این کارشناس امور بیمهای سازمان تامین اجتماعی ضمن اشاره به ماهیت بودجهای سازمان، تاریخچهای از اجرای همسانسازی در کشور را تشریح کرد و گفت: در تبصره ۴ قانون بودجه سال ۱۳۸۱ و بند ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۸۸ مبالغی به صورت یکسان در نظر گرفته شد تا آن را به مستمری مستمریبگیران اضافه کنند، اما در بند ب ماده ۱۲ برنامه ششم توسعه به متناسبسازی اشاره کرده و براساس آن سازمان تامین اجتماعی مکلف است طبق قوانین مربوطه، حقوق بازنشستگان و مستمریبگیران را متناسب کند. بسیاری از افراد شاید به اشتباه به جای واژه متناسبسازی، از همسانسازی استفاده میکنند، درحالی که بحث متناسبسازی برای بازنشستگان تامین اجتماعی مطرح است. اگرچه برای بازنشستگان لشکری و کشوری نیز همسانسازی اجرا شده است، اما به دلیل اینکه مشترکان صندوقهای بیمهای بازنشستگان لشکری و کشوری مستخدمان دولت هستند و افزایشهای بازنشستگانشان تابعی از کارکنان و پرسنل شاغلشان است، این موضوع با بازنشستگان تامین اجتماعی ماهیتی متفاوت دارد؛ به عبارتی هم مبادلات برقراری مستمریشان متفاوت است و هم اینکه طیف متفاوتی ( اعم از کارگری دولتی و خویش فرمایی قراردادی و...) از بیمهشدگان به لحاظ نوع اشتغال دارند و سازمان تامین اجتماعی صندوق بیمهای آنهاست.
حیدری با تاکید بر اینکه طبق ماده ۷۶ و ۷۷ دو شاخص «مدت بیمهپردازی» و «مبلغ بیمهپردازی»، در صندوق تامین اجتماعی و برای برقراری مستمریها موثر است، خاطرنشان کرد: این دو شاخص مبنای برقراری تعهدات سازمان است، به همین دلیل به موضوع متناسبسازی برای بیمهشدگان تامین اجتماعی اشاره شده تا حقوق برقرارشده مستمریبگیران با توجه به زمان برقراری حقوق و تورمهایی که طی سالها ایجاد شده، متناسب شود.
مدیرکل اسبق امور مستمریهای سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه هر بیمهشدهای طی بیمهپردازیاش براساس مبلغ دستمزد، حقبیمه خود را به سازمان پرداخت میکند، افزود: تعهدات سازمان براساس این حق بیمهها و مدت پرداختهاست.