بنا بر اظهارات رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، نمیتوان سقف و کفی (حداکثر و حداقلی) برای شهریه کودکستانها تعیین کرد چراکه شهریه کودکستانها بر اساس الگوی هزینههای تمام شده آنها تعیین میشود و اینگونه حتی شهریه خدماتی که به صورت مجزا به کودکان شیرخوار، نوپا، نوباوه، پیش دبستانی یک و پیش دبستانی دو در یک کودکستان واحد ارائه میشود نیز متفاوت است.
درباره شهریه مصوب کودکستانها (مهدهای کودک و مراکز پیش دبستانی) اظهار کرد: سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با تحلیل الگوهای موجود در تعیین شهریه، الگو «هزینه تمام شده» را برای شهریه کودکستانها انتخاب کرد. آیین نامه آن نیز تدوین و مصوب شد. امسال به عنوان اولین سال اجرا میشود از این رو ممکن است سال آینده تغییراتی جزئی کند.
وی با بیان اینکه امسال به شکل سامانهای و از طریق سامانه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، شهریه کودکستانها تعیین شد، توضیح داد: همزمانی که موسسان کودکستانها برای دریافت مجوز فعالیت و تطبیق مجوز خود اقدام میکنند، باید اطلاعات مربوط به شهریه اعم از تعداد نیروی انسانی که باید طبق استانداردهای موجود باشد، نوع فضای کودکستان شامل اجارهای بودن یا نبودن، تجهیزات موجود در کودکستان برای محاسبه هزینه استهلاک و سایر هزینههای جاری را نیز بارگزاری کنند.
ارائه خدمات کودکستانها به پنج دسته کودک
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک ادامه داد: نهایتا بر اساس فرمول و ترکیبی خاص، شهریه کودکستانها برای ارائه خدمات به پنج دسته از کودکان ـ کودکان «شیرخوار» از بدو تولد تا دو سال، کودکان «نوپا» دو تا سه ساله، «نوباوه» چهار تا پنج سالهها، «پیش دبستانی یک» و «پیش دبستانی دو» پنج ساله و شش ساله تمام و کودکان قبل از ورود به مدرسه ـ ارائه می شود.
همتیفر در پاسخ به اینکه در واقع شهریه خدمات کودکستان برای این پنج دسته کودک حتی در یک مرکز واحد نیز متفاوت است؟، تصریح کرد: بله شهریه بر اساس ظرفیتی که فعال شده متفاوت است چراکه محاسبه آن متفاوت است.
تنوع فضایی کودکستانها و تنوع در شهریهها
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر به طور کلی سه دسته کودکستان در کشور داریم، توضیح داد: این سه دسته، کودکستانهای «مستقل» که خصوصی هستند، کودکستانهای «ضمیمه دولتی» که از فضای اماکن دولتی به ویژه آموزش و پرورش و مدارس دولتی و یا از فضای مازاد ادارات استفاده میکنند و کودکستانهای «ضمیمه مدارس غیر دولتی» را شامل میشود. این تنوع فضایی که در خصوص کودکستاها داریم نوع شهریهها را نیز متفاوت میکند چراکه هزینهای که به موسس کودکستان تحمیل میشود نیز متفاوت است.
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک درباره تفاوت در شهریه کودکستانها خاطر نشان کرد: وقتی مجموعه عناصری که در هزینه تمام شده کودکستانها اثر میگذارد را تحلیل میکنیم متوجه میشویم بخشی از این هزینهها به نیروی انسانی اعم از مدیر، کادر تربیتی، اداری و خدماتی که با هم کودکستان را اداره می کنند، باز میگردد. از سوی دیگر گاهی کودکستان کوچک است و ممکن است تمام این عناصر در یک الی دو نفر تجمیع شوند اما گاهی کودکستان بزرگ است و مجتمعهای بزرگی داریم که کودکستان ۴۵۰ نوآموز و پیش دبستانی را پوشش میدهد.
همتیفر یادآور شد: از سوی دیگر بخشی از هزینههای عمده کودکستانها مربوط به مکان و فضا کودکستان میشود که متناسب با نوع کودکستان ممکن است فضای آن بزرگ یا کوچک باشد و هزینه اجاره فضا بیشتر یا کمتر شود. اگر کودکستانها از فضای رایگان یا خیریهای و یا اماکن دولتی استفاده کنند، سهم هزینه فضا در تعیین شهریه آنها خیلی کم میشود. گاهی نیز کودکستان غیر دولتی است و موسس یا باید مکان کودکستان را بخرد و یا اجاره کن، بنابراین متناسب با همه این عوامل شهریه کودکستانها متغیر میشود.
شهریه مهدهای کودک و پیش دبستانی در گذشته چقدر بود؟
وی درباره شرایط شهریه مهدهای کودک و مراکز پیش دبستانی پیش از تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، عنوان کرد: پیش از این شهریهها به شکل یکسان تعیین میشد و فقط کودکستانهای زیر پوشش بهزیستی و مهدهای کودکی که در آن زمان ستارهدار و رتبه بندی شده بودند، تفاوتهایی در شهریه خود داشتند و شهریه این مراکز درصدی افزایش پیدا میکرد چراکه خدمات فوق برنامهای داشتند. در آن زمان مراکزی که زیرمجموعه وزارت آموزش و پرورش قرار داشتند رتبه بندی نمی شدند. از این رو شهریه همه مهدهای کودک و پیش دبستانی دولتی در یک منطقه یکسان بود و تعیین میکردند که طبق اجارهای که برای آن منطقه میدادند، شهریه مراکز دولتی آن منطقه چقدر باشد. شهریه مراکز غیر دولتی نیز به اندازه درصدی از شهریه مصوب مدارس غیر دولتی ابتدایی بود.
در حال حاضر شهریه کودستانها واقعی شده است
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک خاطر نشان کرد: یعنی ما یک تنوع الگویی داشتیم که هیچکدام هم با هزینههای واقعی تناسب نداشت. مثلا در گذشته شهریه پیش دبستانی ۵۰۰ هزار تومان الی یک میلیون تومان در یک سال تعیین میشد. یعنی نهایتا مجموع دریافتی از والدین برای یک کلاس ۱۵ الی ۲۰ نفره در یک سال، ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان میشد. درحالی که آن زمان هزینه نیروی انسانی به تنهایی در یک ماه ۴ الی ۵ میلیون تومان بود و مشخص بود این چارچوب شهریه یا به دریافت شهریههای غیرواقعی، خارج از عرف و غیر قانونی از والدین میانجامد و یا اینکه مراکز در مقابل این شهریههای پایین، کیفیت خدمات را با اقدامات مختلف اعم از افزایش تعداد بچهها در یک کلاس و... پایین میآوردند. در حال حاضر اما شهریه کودستانها واقعی شده است.
سقف و کفی برای شهریه مهدهای کودک و پیش دبستانی وجود ندارد
همتی فر همچنین در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر اینکه طبق توضیحات ارائه شده هم اکنون سقف و کفی برای شهریه کودکستانها وجود دارد؟، تاکید کرد: خیر ما هیچ سقف و کفی برای شهریه کودکستانها نداریم چراکه شهریه کودکستانها متناسب با هزینه تمام شده مراکز تعیین میشود. در واقع اینگونه هزینهها واقعی شده است و تازه مشخص میشود که به واقع موسسان چقدر در کودکستانها هزینه میکردند. بعضا پیش از این یا موسسه متضرر میشده است، یا بخشی از حقوق مثل پرداخت نکردن حق نیروی انسانی به طور کامل، بیمه نکردن نیروی انسانی و... را ایفا نمیکرده است تا بتواند با آن شهریه کم مرکز خود را مدیریت کند.
مردم از کجا بفهمند شهریهای که کودکستان از آنها طلب میکند واقعی است؟
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک در پاسخ به اینکه مردم از کجا میتوانند بفهمند شهریهای که کودکستانها از آنها طلب میکنند شهریه تعیین شده از سوی سازمان تعلیم و تربیت کودک و واقعی است؟، تاکید کرد: سازمان سامانهای را به نام «کودکستان یاب» طراحی کرده است که به محض اینکه یک کودکستان فرآیند تطبیق مجوز خود را طی کرده و مجوز آن صادر می شود، دادههایش در پایگاه داده موتور جستجوی سامانه «کودکستان یاب» قرار می گیرد. این فاز آزمایشی شروع شده است و بر اساس استان و شهر، والدین می توانند تمام مشخصات کودکستان از جمله شهریه را دیده و انتخاب کنند.
موسسان باید فرم شهریه مرکز خود را در کودکستان نصب کنند
وی در عین حال افزود: البته هنوز اقدامات تطبیق مجوز همه مراکز طی نشده و پایگاه داده آنها کامل نیست، اما فاز اول این کار در حال حاضر آماده شده است. در واقع «کودکستان یاب» شهریه مصوب شده هر مرکز کودکستان را به شکل فرم سیستمی به موسسان میدهد و آنها باید این فرم را در کودکستان نصب کند. از سوی دیگر والدین هم میتواند از طریق همین سامانه با جستجوی نام کودکستان، شهریه تعیین شده آن را استعلام کنند. امیدواریم تا پایان آبان ماه کاملا این امر مستقر و این مسیر برای عمده کودکستانها طی شده باشد.