حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی در دوازدهمین همایش نخبگان که در سالن اجلاس سران برگزار شد، گفت: برای بنده توفیقی است که در جمع نخبگان حضور دارم و از نظرات و دیدگاه‌های آقایان و خانم‌ها در این جلسه استفاده کردم. تقاضایم این است که به بیان این دیدگاه‌ها در این جلسه که سبقه نمادین دارد، بسنده نشود.
وی افزود: حتماً این ارتباط از بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی ریاست جمهوری و از طریق دانشگاه‌ها، وزرای محترم و خود نخبگان منتقل و پیگیری شود.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه امروز اراده جدی برای مورد توجه قرار گرفتن دیدگاه نخبگان در دولت وجود دارد تا در عمل ما شاهد یک تحول باشیم، تصریح کرد: این نگاه تحول‌گرایانه که در نخبگان بیش از دیگران وجود دارد، زمینه بسیار خوبی برای تحقق ایده دولت به انجام تحول در حوزه‌های علمی و به ویژه در حوزه‌های عملکردی، است.
رئیسی بیان کرد: ایده بنیاد ملی نخبگان را رهبری معظم انقلاب اسلامی ارائه کردند و به دنبال نظر ایشان این بنیاد شکل گرفت و گام‌هایی در جهت شناسایی نخبگان و حمایت از آنها شکل گرفت اما آنچه انجام گرفت با آنچه باید انجام گیرد تفاوت دارد.
وی ضمن تقدیر از تمام زحماتی که تا کنون و در ادوار گذشته انجام شده است، اضافه کرد: طبیعتاً با استفاده از تجربیات و اندوخته‌های موجود باید گام‌های نو و بلندی در جهت شناسایی نخبگان و اینکه نخبگی در چیست، برداشت.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: استعدادهای برتر و نخبگان باید به خاطر این نعمت شاکر خداوند متعال باشند، اولین شکر نعمت این است که دارنده نعمت بداند که این نعمت از آن خداست و آن را در مسیری که رضای اوست مورد استفاده قرار دهد و همواره خود را مدیون این نعمت الهی بداند.
رئیسی ادامه داد: شکر این نعمت آن است که در مسیر رضای خدا از آن بهره بگیرد. خود برتر بینی از آفات نخبگی است و نخبگان باید مراقب این مسئله باشند. نقش والدین، معلم و استاد در جهت نخبه پروری بسیار اهمیت دارد. دانشگاه‌ها و حوزه‌ها در این عرصه نقش مؤثری دارند.
وی با بیان اینکه دانشگاه پیشرو می‌کوشد نماد و نمود ابتکار و علم افزایی باشد، تاکید کرد: در چنین شرایطی دانشگاه می‌تواند در این جهت نظام مسائل کشور خود را تعریف کند و برای حل آن راهکار بدهد. اما دانشگاه پیرو نگاه می‌کنند که دیگران چه می‌خواهند و نگاه به درون و توانایی داخلی خود ندارد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه ما نسبت به استفاده از دانش و تجربه دیگران در تمام عالم آمادگی داریم، گفت: ما از نگاه‌های نو استفاده می‌کنیم، اما با نسخه‌های ارائه‌شده با احتیاط برخورد می‌کنیم. در سراسر عالم میان استفاده از دانش و تجربه دیگران و ارائه نسخه فرق می‌کند. نخبگان ما باید بنگرند که نسخه‌ها با نیازهای ما سازش دارد یا نه.
وی با تاکید بر اینکه ما برای استفاده از علم و دانش، حد و سقف نداریم، خاطرنشان کرد: نخبگان باید مستقل باشند. نخبه مستقل می‌خواهد بیاندیشد و ابتکار داشته باشد و نیاز مردم خود را ببیند تا نعمت نخبگی صرف گره‌گشایی باشد. یک نخبه ممکن است تصور کند که وابسته این دولت نیست، اما شاید وابسته به دولت دیگری شده باشد.
رئیس‌جمهور افزود: جایگاه نخبگان در کشور ما ارزش و کرامت والایی دارد و باید این ارزش توسط خود نخبگان و دستگاه‌ها حفظ شود. حمایت مالی و حقوقی و میدان‌دادن به شکوفایی استعدادها وظیفه مسئولان و وظیفه ما است.
وی با بیان اینکه امروز مشکل غارت مغزها را داریم و دشمن می‌خواهد استعدادهای ما را غارت کند، تصریح کرد: نخبگان ما پیشرانان کشور هستند و دشمن می‌کوشد این استعدادهای ما را غارت کند.
رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت فراهم شدن زمینه برای فعالیت و نقش‌آفرینی نخبگان، تحقق این امر را از وظایف دولت توصیف و تاکید کرد: امروز حدود ۷۴۰۰ شرکت دانش‌بنیان فعال در کشور داریم اما از نظر کمیت و کیفیت نباید به این میزان بسنده کرد.
رئیسی افزود: زمینه کار زیادی در کشور وجود دارد. در اجرای دستور مقام معظم رهبری وظیفه خود می‌دانیم که با همه امکان و توان درخدمت نخبگان، استعدادهای برتر، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها باشیم تا این استعدادها رشد کرده و زمینه شکوفایی، کار و تلاش آنها فراهم شود.
وی با اشاره به یکی از سفرهای خارجی خود به یکی از کشورهای همسایه، بیان کرد: در یکی از سفرهای خارجی به یکی از کشورهای همسایه، «سِت» کامل اتاق عمل را به آنها هدیه دادم و گفتم که تمام این تجهیزات را در کشورمان ساخته‌ایم و اکنون این تجهیزات منشأ فعالیت علمی در آن کشور شده است.
رئیس‌جمهور عنوان کرد: حضور نخبگان به جای‌جای کشور جلوه داده و این حضور برای ما اهمیت دارد. دولت نقش هدایت، نظارت و حمایت را برعهده دارد و کار باید به‌دست نخبگان و نیروهای در صحنه انجام گیرد. ما می‌توانیم نقش مهمی ایفا کنیم.
رئیسی با تاکید بر اینکه بودجه‌های فعلی کشور کفاف اتمام کارهای عقب‌مانده دو دهه قبل را نمی‌دهد، تصریح کرد: ما حداقل به ۵۰۰ لوکوموتیو نیاز داریم و این نیاز جدی و امروز کشور است. امروز ارتباط ریلی با کشورهای دیگر را فعال کردیم و راه‌گذر شمال به جنوب در حال ساخت است و در حال حاضر در صنعت ریلی یک کار جدی و قوی انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه بنیاد ملی نخبگان حمایت دولت از نخبگان را دنبال کند تا نخبه ما احساس نکند که پشتیبانی نمی‌شود، افزود: این بنیاد باید پناهی برای نخبگان باشد تا مشکل آنان را به صورت قوی حل کند. بنیاد باید به‌صورت فرا دستگاهی و فراقوه‌ای ورود کند و اگر نیاز به قانون در این زمینه وجود داشته باشد، آمادگی داریم لایحه‌ای را با قید فوریت به مجلس ارائه بدهیم.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه در دنیا از برخی از علوم نخبگان استفاده‌های نادرست می‌شود، اظهار داشت: ساخت کلاهک‌های هسته‌ای در دنیا از سوی برخی نخبگان صورت می‌گیرد و تخریب‌هایی که در جهان انجام می‌گیرد به‌دست برخی نخبگان یعنی نخبه وابسته‌ای که علم و دانش او در اختیار قدرت‌های سلطه‌گر قرار گرفته ساخته شده است.
رئیسی افزود: مهم است که علم در کجا استفاده می‌شود. مثلاً نخبه ما به یک کشور می‌رود و کار می‌کند، مبلغ دریافتی مناسبی هم دارد، اما باید ببیند که او در راستای چه اهدافی کار می‌کند. نخبگی اگر در کنار زندگی مردم قرار گیرد، بسیاری از گره‌ها گشوده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه شهید چمران و شهید سلیمانی نخبه بودند، تاکید کرد: نخبگی این دو عزیز در اختیار رفع گرفتاری‌های ملت قرار گرفت. شهید سلیمانی به‌عنوان قهرمان مبارزه با تروریسم در دنیا معرفی می‌شود. علامه طباطبایی یک نخبه است و امروز اساتید بزرگ حوزه‌های علمیه از شاگردان ایشان هستند. بنده در ابتدای ورود به حوزه علمیه قم به محضر ایشان رفتم و تواضع فراوانی هم داشت.
رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه بنیاد ملی نخبگان نباید در هیچ دستگاهی هضم شود، خاطرنشان کرد: این بنیاد باید در کنار وزارتخانه‌ها باشد و تاکید بنده بر استقلال بنیاد ملی و معاونت علمی و فناوری است و این موضوعی است که باید به‌صورت ویژه دنبال شود.
رئیسی با تاکید بر لزوم توجه خاص نسبت به نخبگان، بیان کرد: این عین عدالت است. کسی که استعداد برتر دارد باید بهتر آموزش ببیند و باید زمینه آموزش او را بیشتر فراهم کرد. توجه به نخبگان عین عدالت آموزشی و به‌کارگیری بهترین‌ها است.
وی با بیان اینکه امروز بسیار مهم است که به نیاز کشور توجه شود و در کشور افزایش بهره‌وری صورت گیرد، گفت: رشد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در گرو سرمایه‌گذاری و افزایش بهره‌وری است. امروز جذب دانشجو در حوزه‌های پزشکی افزایش یافته است اما باید این سوال را پرسید که آیا این افراد به‌دنبال رشته قلب و عروق می‌روند یا رشته‌هایی که پول‌آوری بیشتری دارد؟ دولت وظیفه دارد به این استعدادها، (آقایان و بانوان گرامی) نشان بدهد که نیاز کشور چیست.
رئیس‌جمهور با مورد اشاره قرار دادن گردشگری سلامت، تأکید کرد: جاذبه پولی مهم است اما نیاز کشور باید بیان شود و زمینه فراهم شود تا به رشته‌هایی که اساس نام‌آوری کشور بر آن بوده نیز پرداخته شود،؛ جاری‌سازی محصولات هم اهمیت بسیاری دارد.
رئیسی اضافه کرد: دانش‌بنیان‌ها به ما می‌گویند جلوی واردات محصولات مشابه داخلی را بگیرید. من با آوای بلند گفته‌ام و باز هم می‌گویم هیچ کالایی که مشابه داخلی دارد نباید وارد کشور شود و این جفا به تولید، صنعت و اشتغال است و تخلف محسوب می‌شود. رهبری توصیه می‌کنند و منِ طلبه و شما به عنوان نخبه باید چشم بگوییم و آن را اجرا کنیم.
وی تصریح کرد: ما اجرایی هستیم و با توصیه نمی‌خواهیم کشور را اداره کنیم. این قابل قبول نیست که کالایی که مشابه داخلی دارد، وارد کشور شود؛ دستگاه اداری کشور باید خود را در این زمینه موظف بداند.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: از بنیاد ملی نخبگان می‌خواهم حمایتی که ما ادعا می‌کنیم را از نخبگان داشته باشند تا این عزیزان احساس نکنند مورد حمایت دولت نیستند. حمایت‌های تسهیلاتی، رفع مشکلات حقوقی و قضائی و بازاریابی محصولات تولیدی نخبگان و حمایت‌های اجرایی از این دست حمایت‌ها است.
رئیسی گفت: طلاب و دانشجویان نخبه کم نداریم و نیازمندیم که هم بر اساس عدالت ارسطویی و هم طبق فرمایشات آقا امیرالمومنین (ع) به آنها توجه کنیم. باید ارتباط با این عزیزان با جدیت دنبال شود و در حوزه‌های مدیریتی و حاکمیتی به کار گرفته شوند. باید استعدادهای برتر شناسایی شوند تا به درستی تربیت شوند و زمینه شکوفا شدن آنها به وجود بیاید تا به خوبی نقش‌آفرین شوند.