افزایش ۲۲ درصدی مصرف گاز در کشور، این احتمال را که قطعی گاز آغاز شود و یا حتی دوباره خاموشی‌های تابستان بازگردد، تقویت کرده است.
تا پیش از این مردم فقط تابستان‌ها با هشدار قطعی برق مواجه می‌شدند، اما حالا رکوردزنی مصرف گاز، این احتمال را که قطعی گاز داشته باشیم و یا برق‌ها قطع شود، تقویت کرده است؛ این را می‌شود در تازه‌ترین اظهارنظر وزیر نفت حس کرد. وزیر نفت دیشب در یک برنامه تلویزیونی از افزایش ۲۲ درصدی مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری خبر داد و اعلام کرد: مصرف گاز به بیش از ۵۱۷ میلیون مترمکعب رسیده است.
به گفته جواد اوجی، از چند روز گذشته با افزایش مصرف گاز در کشور، به محدود کردن گاز در صنایع سیمانی اقدام کرده‌ایم که البته این کمبود با سوخت مایع جبران شده است.
۱۰ میلیارد دلار یارانه گاز می‌دهیم، ولی باز هم مردم خوشحال نیستند
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز نیز اعلام کرد: نسبت به پارسال در همین زمان، حدود ۵۰ میلیون مترمکعب در روز، افزایش مصرف در بخش خانگی را تجربه کردیم که معادل تولید دو فاز پارس‌جنوبی است.
محمدرضا جولایی افزود: تداوم افزایش مصرف، نگران‌کننده است و این می‌تواند بر روی نحوه توزیع گاز تاثیر بگذارد.
به گفته او، روزانه حدود یک میلیارد مترمکعب گاز را تصفیه و وارد خطوط می‌کنیم، اما مصرف آن باید به نوعی باشد که بتواند پاسخگوی مردم و صنعت باشد.
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز با بیان اینکه در ایران سه برابر کل اروپا گاز مصرف می‌کنیم، عنوان کرد: بخش خانگی از حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب گازی که به شبکه سراسری تزریق می کنیم در ۲۴ ساعت گذشته حدود ۵۲۰ میلیون متر مکعب، مصرف کرده و بقیه مربوط به نیروگاه ها و صنایع است.
جولایی تاکید کرد: هر میزان مصرف خانگی افزایش یابد، ممکن است مصرف گاز بخش صنایع دچار محدودیت و کاهش شود.
وی متذکر شد: همه تلاش ما این است که توان تولید گاز را در حدود ۸۳۰ تا ۸۴۰ میلیون مترمکعب نگه داریم، زیرا توان تولید منابع گازی ما در همین حد است.
جولایی با بیان اینکه جزو سه کشور اول دنیا در تولید گاز هستیم، تصریح کرد: حدود یک میلیارد متر مکعب گاز برداشت می‌کنیم که از این میزان، حدود ۸۴۰ تا ۸۵۰ میلیون مترمکعب گاز را تحویل شبکه می‌دهیم.
بخش‌های مختلف چه سهمی از مصرف گاز دارند؟
گزارش‌ها حاکی از آن است که از مجموع یک میلیارد و ۲۵ میلیون مترمکعب گاز روزانه مصرفی در روزهای پیک زمستانی، ۶۵۰ میلیون مترمکعب سهم بخش خانگی و صنایع کوچک و ۱۲۰ میلیون مترمکعب سهم صنایع عمده است. همچنین به ترتیب۴۰ و ۲۰ میلیارد مترمکعب آن به ترتیب صرف تزریق به میادین نفتی و گاز سی‌ان‌جی می‌شود.
با توجه به این که وزیر نفت رقم مصرف گاز در پاییز سال گذشته را ۳۵۰ میلیون متر مکعب در روز اعلام کرده بود، پس در سال جاری مصرف گاز بخش خانگی و تجاری ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
پرمصرف‌ها گلایه نکنند
حال با به صدا درآمدن زنگ خطر مصرف گاز طبیعی در کشور و در حالی که گفته شده مصرف بر تولید پیشی گرفته است، وزیر نفت اعلام کرد: افزایش تعرفه‌های مشترکان پرمصرف را در دستور کار داریم.
به گفته اوجی، ۵۰ درصد گاز در بخش خانگی توسط ۲۵ درصد پرمصرف مشترکان مصرف می‌شود. بر همین اساس، تعرفه مشترکان پرمصرف گاز قطعا افزایش می‌یابد و در قبض دی‌ماه قابل مشاهده است.
او تاکید کرد: مشترکان پرمصرف پس از مشاهده قبض دی ماه خود، از ما گله‌مند نشوند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که قیمت گاز به‌صورت پلکانی و در ۱۲ پله برای مشترکان محاسبه می‌شود؛ مشترکانی که در سه پله نخست هستند، همان قیمت گاز پارسال را می‌پردازند و هیچ افزایش قیمتی داده نخواهد شد، اما مشترکان پر مصرف و خارج از الگوی مصرف به‌صورت پلکانی شامل جریمه می‌شوند.
اما این جریمه چگونه محاسبه می‌شود؟ محمد عسگری، سخنگوی شرکت ملی گاز ایران در این باره گفت: این جرایم همان‌طور که مصرف گاز حتی در شرایط عادی هم با توجه به اقلیم‌های متفاوت محاسبه می‌شود، برمبنای همین محاسبات است و با توجه به اقلیم‌ها در نظر گرفته می‌شود؛ ضمن اینکه اگر مصرف تا ۲۰۰ مترمکعب در ماه باشد، مشترکان مشمول بخشودگی می‌شوند.
سعید توکلی، مدیرعامل شرکت گاز استان تهران هم اعلام کرد که امسال نیز گاز مشترکانی که کمتر از الگو مصرف کنند، رایگان حساب می‌شود.
در این میان، هنوز جزییات دقیقی درباره شیوه جریمه مشترکان بدمصرف بخش خانگی توسط وزارت نفت اعلام نشده است، اما طبق اطلاعاتی که چندی پیش فارس منتشر کرده، از دید وزارت نفت مشترکین گاز در بخش خانگی به سه بخش کم‌مصرف (۷۶ درصد جامعه)، مصرف متوسط به بالا (۲۰ درصد) و پرمصرف (۴ درصد) تقسیم می‌شوند.
هیچ افزایش قیمتی برای مشترکین کم‌مصرف که ۷۶ درصد جامعه را شامل می‌شوند اعمال نخواهد شد، اما تعرفه مشترکین با مصرف متوسط به بالا حدود ۵۰ درصد افزایش قیمت (بین دو تا ۵۰ هزار تومان) خواهد داشت. مشترکین پرمصرف که ۴ درصد جامعه را شامل می‌شوند نیز نقره‌داغ شده و حدودا ۷ برابر (بین ۱۲۵ هزار تومان تا نه میلیون تومان) می‌شود.
همچنین میانگین تعرفه هر متر مکعب گاز برای مشترکین بخش خانگی در پله اول تا سوم ۵۴ تومان، در پله چهارم تا ششم ۱۴۷ تومان و در پله هفتم تا آخر ۳۳۸ تومان است.
برق هم قطع می‌شود؟
اما همزمان با اخطارها درباره افزایش مصرف گاز، مشکل اصلی تامین سوخت نیروگاه‌ها در زمستان هنوز در جای خود برقرار است. اهمیت این بحث تا جایی است که اوجی در نخستین اظهارات خود به عنوان وزیر نفت به این بحث اشاره کرد و گفت: تامین سوخت زمستانی نیروگاه‌ها، از جمله دغدغه‌های اصلی وزارت نفت است.
غلامعلی رخشانی‌مهر، معاون هماهنگی توزیع توانیر در همین خصوص اعلام کرد: برای نیروگاه ها سوخت‌های مایع در حال بارگیری هستند و این ظرفیت‌ها تکمیل می‌شود.
به گفته وی، بحران انرژی در زمستان اختصاص به یک کشور و منطقه نیست و اگر بخش‌های تامین‌کننده انرژی مثل سوخت مایع و گاز وزارت نیرو سنکرون عمل نکنند و مشکلی در این زمینه به وجود آید، ممکن است محدودیت‌هایی اعمال شود، اما در تلاش هستیم که این اتفاق نیفتد.
محسن طرزطلب، مدیر عامل شرکت برق حرارتی از نگرانی سوخت نیروگاهی نیز عنوان کرد: در حال حاضر بیشترین مشکل ما سوخت رسانی به نیروگاه‌هاست.
به گفته وی، در اواخر آذر باتوجه به کاهش دما در برخی از نقاط کشور به خصوص شمال و شمال شرقی دغدغه ماست که کاهش تولید به دلیل مصرف گاز در بخش خانگی نداشته باشیم.
مدیرعامل برق حرارتی اضافه کرد: در سال گذشته ۱۴ میلیارد لیتر سوخت مازوت و گازوئیل به دلیل کاهش دما در نیروگاه‌ها مصرف شد و امکان دارد مشکل سوخت‌رسانی در دی ماه و بهمن ماه به دلیل افزایش مصرف گاز خانگی در نیروگاه‌های شمال و شمال شرق کشور داشته باشیم.
طرزطلب بیان کرد: در حال حاضر تمامی نیروگاه‌های کشور به خصوص مناطق حساس تحت کنترل ما هستند و طبق پیش بینی‌های انجام شده، تمامی ظرفیت سوخت نیروگاه‌های کشور اواخر آبان ماه تکمیل خواهد شد.
وی اضافه کرد: ما در کشور ۱۲۹ نیروگاه تولید برق دایر است که سوخت اول همه آن‌ها چه به صورت گازی، سیکل‌ترکیبی یا بخاری، سوخت گاز است و از این تعداد ۱۶ نیروگاه نیز قابلیت استفاده از مازوت را هم دارند.
طرزطلب خاطرنشان کرد: تمام نیروگاه‌های فعال، بر پایه سوخت گاز بسته شده‌اند، ولی برنامه‌ریزی صورت گرفته به نحوی است که در صورت نرسیدن گاز از سوخت مایع مانند گازوئیل و مازوت نیز استفاده شود.