بیش از ۲۵ سال از آخرین حضور تیم خیبر خرم‌آباد در بالاترین سطح فوتبال کشور می‌گذرد.
برای علاقه‌مندان به فوتبال در ایران در دهه ۶۰ خیبر تیمی آشناست؛ تیمی که در دوره اوج پرسپولیس پس از پیروزی ۳ بر صفر سرخ‌ها در دربی سال ۶۵ ، در مسابقات جام حذفی در لرستان، با یک شوت از راه دور قرمزها را از این رقابت‌ها حذف کرد.
شهرت خیبر در طول این چند دهه سینه به سینه حفظ شده و به نسل کنونی رسیده است؛ دوره‌ای که آنها با خرید امتیاز کارون اروند خرمشهر به‌عنوان یک تیم لیگ دسته اولی امسال دوباره برای حضور در بالاترین سطح فوتبال ایران وارد لیگ دسته اول شده‌اند.
مالکیت خیبر برعهده مسعود عبدی، مالک یک شرکت مشهور انبوه‌سازی در ایران است که به واسطه رابطه نزدیک با تنی چند از بازیکنان پرسپولیس و به‌خصوص علی کریمی، در فوتبال ایران نامی آشناست.
در حالی که قرار بود پس از مذاکرات فشرده با علی کریمی او به‌عنوان مشاور عالی مدیرعامل در خیبر خرم آباد مشغول به فعالیت شود، با عبدی درباره انگیزه‌های حضورش در فوتبال و اُفق پیش رو و همچنین موضوع علی کریمی به تفصیل صحبت کردیم. این گفت‌و‌گویی است که خواندنش برای شما خالی از لطف نخواهد بود:
*معمولا خاطره خوشی از ورود بخش خصوصی به فوتبال ایران وجود ندارد؛ شما با چه نگاهی وارد این عرصه شدید و آیا نگران نیستید سرنوشت گذشتگانِ مطرح فوتبال ایران برای شما تکرار شود؟
عبدی-این یک سوال جدی فوتبال ایران است و خیلی از من پرسیده شده است. این فرآیند موفقیت آمیز نبوده است. من اعتقاد دارم اگر می خواهیم پدیده ای را بررسی کنیم باید به صورت جامع و کامل آن را بررسی کنیم. باید ببینیم به چه صورتی اداره می شوند. اگر اعتقاد داریم که در دنیا باشگاه ها به صورت خصوصی اداره می شوند و به درآمدزایی هم می رسند، پس یک جای کار ما ایراد دارد. این در همه ابعاد اقتصاد ایران هم هست و ما به شدت باید سعی کنیم این خصوصی بودن را در نهادهای اقتصادی و اداره اقتصاد کشور زیاد کنیم. فوتبال هم باید به طبع آن این اتفاق را تجربه کند. علاوه بر این فکر می کنم دوستانی که در گذشته وارد این عرصه شده اند، کمی کم حوصله بوده اند، بحث درآمدزایی را جدی نگرفته اند. شاید برنامه های بلند مدت و میان مدت آنها تحت تاثیر نتایج کوتاه مدتشان قرار گرفته است. به همین دلیل شاید تجربیات خوب نبوده است. امیدوارم بخش خصوصی وارد فوتبال ایران شود و آرام آرام حق باشگاه های فوتبال ایران را احقاق کنند. این چیز خیلی سختی نیست و در کشورهای همسایه شاهدش هستیم و بالاخره باید کار از یک جایی شروع شود.
*به نظر می رسد شما عزم راسخی برای ادامه مسیری دارید که به آن وارد شده اید؟
عبدی- تا جایی که امکانش وجود داشته باشد می خواهم کارم را به عنوان یک بنگاه اقتصادی و فرهنگی تعریف کنم. دنبال ساختار سازی و ایجاد زیرساخت هستم. ضمن اینکه من یک انگیزه شخصی دارم و لر زبان و لرتبار هستم. خودم هم به شدت فوتبالی هستم. همیشه دوست داشتم که یک الگوی موفق در بخش خصوصی برای فوتبال ساخته شود. می دانم این تابع نوساناتی خواهد بود و سختی های خاص خودش را خواهد داشت ولی واقعا احساس می کنم که عزم راسخی دارم و باید به شدت و با پشتکار پیگیری شود.
*یک سوال همیشه در مورد افرادی که از بخش خصوصی به فوتبال وارد می شوند، وجود دارد و آن هم این است که آیا رانت ویژه ای وجود دارد؟
عبدی- ببینید اگر رانت به این مفهوم باشد که درآمدی کسب شود، که هر فعالیت اقتصادی می تواند این را به همراه داشته باشد و مشکل اصلی الان ما این است چنین شرایطی در فوتبال وجود ندارد. باید حتما این جذابیت را ایجاد کنیم و درآمد را ایجاد کنیم تا بخش خصوصی رغبت کند به صورت جدی وارد این قصه شود. فعلا هیچ درآمدی وجود ندارد. چیز بدی نیست اگر کسی باشگاه داری کند. مثلا وقتی می گوییم منچستریونایتد ثروتمندترین باشگاه دنیا است، تراز مالی شفافی دارد؛ مثل همه بنگاه های اقتصادی. به همین دلیل شماها این را شما نمی دانید خیلی چیز بدی بدانید. در ایران اما فکر می کنم فعلا بعد شهرت مطرح است؛ وگرنه جذابیتی برای بخش خصوصی ندارد و درآمد هم صفر است ولی زمینه های درآمدی وجود دارد و باید جدی پیگیری کرد.
علی کریمی که به‌عنوان مشاور عالی باشگاه خیبر خرم‌آباد معرفی شده، در جمع اعضای این تیم و مدیران باشگاه حضور یافت و برای دقایقی به صحبت پرداخت؛ اتفاقی که بدون شک انگیزه بازیکنان خیبر برای رسیدن به لیگ برتر را بیشتر از قبل می‌کند
*پس اینکه گفته می شود معافیت مالیاتی وجود دارد، درست نیست؟
عبدی-اگر هزینه ای در ورزش شود، در میان هزینه های قابل قبول است. عدد قابل توجهی نیست و هیچ معافیت ویژه ای تعلق نمی گیرد و هنوز نتوانسته ایم جذابیت ویژه ای برای بخش خصوصی ایجاد کنیم. نظرم این است که دولت و نهاد فوتبال این شرایط را ایجاد کنند و هزینه کردن در ورزش را برای بخش خصوصی جذاب کنند. وگرنه بخش دولتی که الان بی حساب و کتاب هزینه می کند؛ پاسخگو هم نیست و نتیجه اش چیزی است که می بینیم.
* خب یک مقدار بحث را جلو ببریم. چرا خیبرخرم آباد شروع کردید. البته در هنگام انتقال امتیاز نیز مشکلاتی وجود داشت که ممنون می شویم خودتان بیشتر در رابطه با این موضوع توضیح دهید.
عبدی- من از سال 1388 در کوثر خیبرخرم آباد و داتیس خرم آباد هم حضور داشتم و سال 1390 از فوتبال منفک شدم، چون در آن سال ها به این پتانسیلی که الان رسیده ایم، نرسیده بودیم و شرایط سخت بود. بعد دوباره وارد شدیم. اول مکان خیلی برای ما مهم بود.
بچه های لرزبان تیم های خودشان برایشان خیلی مهم است و و اولین انتخابشان تیم قوم خودشان است. من هم خیبری بودم و برایم جذاب بود دوست داشتم برای آن منطقه کاری انجام بدهم و نشاط اجتماعی ایجاد کنم به همین دلیل من خیبر خرم آباد را انتخاب کردم .چون به هر حال وقتی شما باشگاهی را انتخاب می کنید باید برای خودتان هم جذاب باشد و فرقش با بقیه کسب و کارها در همین است.خیبر خرم آباد قبلش فقط برای بقا در دسته دوم جنگیده بود ما خیبر خرم آباد را انتخاب کردیم شرایط خوبی نداشت و یکسال قبل برای بقا جنگیده بود.ما در سال اول تیممان تا لحظات آخر شانس صعود داشت و احساس می کنیم اتفاقاتی افتاد که به حقمان نرسیدیم.بعد هم ظرفیتی در خرمشهر وجود داشت و چون احساس کردیم پتانسیل خوبی داریم امتیاز تیم را برای دسته اول خریداری کردیم و تیم لیگ یکی شد.
*یکی از جذابیت های تیم شما در فصل جاری حضور مهرداد میناوند و علی کریمی در کنار خیبرخرم آباد بوده است. کمی درباره رابطه خود با مهرداد میناوند توضیح می دهید؟
عبدی – مهرداد برادر ، دوست عزیز و مشاور نزدیک من بودند . ارتباط صمیمانه و قلبی با هم داشتیم .یکی از کسانی بود که همیشه مشاوره خوب به من می داد. رابطه دوستی ما مربوط به خیلی قبل تر بود. خیلی در باشگاه خیبر به ما کمک می کرد و خودش هم خیلی علاقمند بود، چون خودش هم یک ریشه لر داشت. مهرداد همیشه متعصبانه در کنار ما بود و واقعا برای خیبر وقت می گذاشت. انسان خوش قلبی بود و چون خیلی افتاده بود، شاید خیلی به سوابق فوتبالی ایشان توجهی نمی شد. در صورتی که ایشان رکورد دار بازی در لیگ قهرمانان اروپا بود و به نظرم بهترین دفاع چپ تاریخ فوتبال ایران بود. تجربه خیلی خوبی داشت و خیلی عالی مسائل را آنالیز می کرد. من واقعا هم برادرم را از دست دادم و هم یک دو ست دلسوز در تمام زمینه های کاری خودم را. ایشان مشاور رسمی من در شرکت آرین سازه بودند. ایشان را از دست دادیم و اتفاق بسیار تلخی بود. کل مردم ایران عذار دار شدند و ما به خاطر رابطه ای که داشتیم ویژه تر. جای خالی او همیشه احساس می شود و خیبر خرم آباد نتوانست کاری را انجام دهد که میزان ناراحتی مردم را از این اتفاق نشان دهد. به یاد او هستیم و همچنان نام مهرداد میناوند را روی بازوهای خودمان خواهیم زد و این کار تا زمانی که من باشم ادامه خواهد کرد و همیشه سعی می کنیم یاد مهرداد را زنده نگه داریم.
*سوال بعدی من از شما در مورد نقش علی کریمی در خیبر خرم آباد است؟
عبدی – یکی از شانس های خوب من حضور افرادی از جامعه فوتبال در کنارم بوده است. با آقای کریمی به واسطه مهرداد میناوند آشنا شدیم و رابطه خیلی نزدیکی با هم داریم. یک فعالیتی را نیز در شرکت آرین سازه با هم انجام دادیم. بعد از اینکه مهرداد از دنیا رفت، یک مقطعی همه ما شوکه بودیم. اتفاقی هم که خواهد افتاد اینکه علی کریمی به عنوان یک چهره مهم و ملی حتما در کنار ما خواهد بود و انشاالله به زودی نقشی مهم و رسمی را در حوزه مشاوره و مدیریت در باشگاه عهده دار خواهد شد؛ چون احساس می کنم چنین شخصیتی باید وارد فضای مدیریتی بشود. انشاالله اینجا را به عنوان یک پله ای برای پیاده کردن افکاری که دارد انتخاب کند و به تیم بزرگ و ریشه دار خیبر خرم آباد کمک کند.
*از صحبتهای شما اینطور بر می آید که دوستان زیادی بخصوص در میان پرسپولیسی ها دارید . چرا برای خرید پرسپولیس اقدامی انجام نداده اید یا اینکه اقدام کرده اید و به نتیجه ای نرسیده اید؟
عبدی-اولین اینکه من طرفدار سه تیم هستم؛ منچستریونایتد، پرسپولیس، و خیبر .از بچگی طرفدار این سه تیم بوده ام و عاشقانه نتایج این سه تیم را پیگیری کرده ام و هیچ گاه خود سانسوری نکردم. من اعتقاد دارم علایق رنگی آدم نباید پنهان شود ولی نباید در عملکردمان هم تاثیر بگذارد. به هر حال من همیشه هوادار این سه تیم بوده ام و به بقیه تیم ها هم احترام می گذارم، ولی احساسم براین است که اصلا زمینه ای برای ورود بخش خصوصی به پرسپولیس نیست.اراده ای هم برای این کار نیست. از سال 1390 بحث خصوصی سازی مطرح شده و حالا 4 ماه از دولت فعلی باقی مانده و بعید به نظر می رسد شاهد اتفاق ویژه ای باشیم. به همین دلیل اصلا زمینه ای نیست و به این موضوع هم اصلا هم نباید فکر کرد. البته حتما هواداران قویتری نیز نسبت به ما هستند و هوادارتر هم هستند و من در اینجا بیشتر از یک هوادار نقشی برای خود قائل نیستم. بله دوستان زیادی در پرسپولیس دارم و البته دوستانی نیز در استقلال دارم، منتها الان ما ایده ای در خیبر خرم آباد داریم و سعی داریم آن را پیاده کنیم. البته از وقتی شروع به اینکار کردیم گاهی احساس می شود که خود رسانه هم کارش را خوب انجام نمی دهد و عملکرد بخش خصوصی را صرفا تابع نتایج تیم فوتبالش می داند.
در صورتی که اگر به درستی بررسی شود که یک باشگاه در حوزه های زیر ساختی ، فرهنگی ، ساختاری و ... چطور عمل کرده است، بررسی دقیق تری خواهیم داشت. فوتبال صرفا ویترین است؛ ممکن است یک تیم فوتبال 40 سال در یک سطح بماند و پس از آن به موفقیت برسد، ولی آن موفقیت یک زیر ساخت مناسب دارد. امیدوارم این موضوع هم جا بیفتد و در واقع حوصله در این زمینه به خرج دهیم.
*کمی در مورد تصمیمات فنی شما صحبت کنیم . خیبر خرم آباد فصل را با امید روانخواه آغاز کرد و در ادامه شما عبدالله رئیسی را جایگزین او کردید. اخیرا هم قرارداد سر مربی خود تمدید کردید. در این رابطه توضیح می دهید؟
عبدی-ابتدا از آقای روانخواه بابت زحماتی که کشیدند تشکر می کنم. قرار ما با ایشان برای تیم لیگ 2 بود و بعد از 4 هفته به ایشان پیشنهاد دادیم که چند بازیکن به ترکیب اضافه کنند. منظور ما چند بازیکن مجرب تر بود و گرنه بازیکنان با استعدادی را به خدمت گرفته بودند. به هر حال این اتفاق نیفتاد و من خودم احساس کردم که نیاز به یک انرژی جدیدی وجود دارد و آقای ویسی را با توجه به کارنامه ای که دارد و لر تبار بودنش انتخاب کردیم .در نیم فصل هم سعی کردیم به روندی که آقای ویسی شروع کرده کمک کنیم و تیم را تقویت کردیم. نگاه بلند مدت به قضیه داریم و روند نتیجه گیری هم بهتر می شود. نمی خواهیم به کادر فنی فشار بیاوریم. می دانیم آقای ویسی مربی باتجربه ای است و تجربه صعود از لیگ یک را دارد؛ ایشان سابقه قهرمانی لیگ برتر را هم دارد و سابقه نجات تیم ها از سقوط را هم دارد. انسان مجربی است و در حالا تلاش است. سعی کردیم در نیم فصل نیازهای ایشان را برطرف کنیم و با آرامش کار را جلو ببریم.
*شما خیلی صبورانه در مورد اهداف خود صحبت می کنید. اگر ممکن است در مورد چشم اندازی که برای باشگاه خیبرخرم آباد ترسیم کرده اید هم صحبت کنید؟
عبدی- اگر ما می خواهیم فعالیت یک بنگاهی را در بخش خصوصی بسنجیم، باید نقطه مقایسه برای موفقیت را پیدا کنیم. در فوتبال متاسفانه همه صعود را ملاک موفقیت می دانند ولی سولشر در یکی از نشست های خود حرف جالب توجهی زد و گفت ما باید نسبت به سال گذشته بهتر شویم. حالا ببینید تیمی با این قدمت و مربی تیمی با این قدمت این حرف را زده که عادت به قهرمانی دارد. ما سال گذشته در لیگ یک مدعی بوده ایم و امسال در لیگ یک رتبه خوبی را کسب کنیم، پس موفق بوده ایم. سال بعدی باید از امسال بهتر باشیم. باز هم عرض می کنیم که نباید معیار سنجش عملکرد فقط نتیجه باشد. مثلا اگر در یک لیگ 16 تیمی یک تیم فقط صعود می کنند، در پایان مسابقات ممکن است 15 تیم کادر فنی خودشان را عوض کنند. چون احساس می کنند به اهدافشان نرسیده اند. در صورتی که این شکلی نیست. در لیگ برتر انگلیس امسال 9 تیم برای قهرمانی بسته شده بودند. آیا تیم هفتم ناموفق است؟ خب چهار تیم سهمیه می گیرند. من حرفم این است که با چه چیزی باید موفقیت سنجیده شود؛ کجا باید بررسی شود و چه کسانی باید اینکار را انجام دهند. اگر بخواهیم نتایج را ملاک قرار بدهیم کار سخت می شود. حالا در تیم های پرهوادار کار سخت تر می شود. هوادار هم نتیجه می خواهد ولی باید با حوصله این فرآیند نتیجه گیری دنبال شود. همین آقای سولشر در منچستر سال به سال نتایج بهتری گرفته است. اینکه صرفا نتایج داخل زمین در نظر گرفته شود، درست نیست و باید در درازمدت عملکرد سنجیده شود.
*اخیرا انتخابات فدراسیون برگزار شد و آقای علی کریمی نیز یکی از نامزدها بود ولی در نهایت عزیزی خادم انتخاب شد که قومیتی نزیک به شما دارد. شما چه دیدگاهی در مورد انتخاباتی که برگزار شد، دارید؟
عبدی- اولا اینکه آقای کریمی آمد و تابو را شکست و نشان داد که فوتبالی ها می توانند حداقل طلب مدیریت در بخشی که تخصص دارند را داشته باشند. گرچه حالا قائل به نتیجه نباید باشیم. اینکه آقای عزیزی خادم انتخاب شود، انتخاب مجمع بوده و تشخیص دادند ایشان را انتخاب کنند. اینکه فرمودید لر تبار هستند؛ بله لر تبار هستند و کاملا انسان شریف و محترمی هستند.
*با او ارتباط دارید؟
عبدی- به هر حال بله. دورادور و از نزدیک با ایشان در ارتباط هستم. در خدمت ایشان بودم و به ایشان علاقه شخصی دارم. ایشان را دوست دارم ولی عملکرد در فدراسیون فوتبال جدا از دوستی ما است و باید به دقت سنجیده شود. به هر حال ایشان را انسان کارآمدی در حوزه های دیگر دیده ام و امیدوارم در فوتبال هم همینطور باشند. منتها یک برنامه ای برای ایجاد اتحادیه واقعی فوتبال دارند. برای برگزاری مسابقات و شفاف کردن درآمدهای باشگاه ها. اینکه سازمان لیگ از ساختار فعلی رئیس و مرئوسی با باشگاه ها خارج شود و یک ساختار واقعی اتحادیه ای ایجاد شود؛ به نظرم اگر همین یک کار را به نتیجه برسانند، کار بزرگی را در حق فوتبال ایران انجام داده اند.
درامدزایی هم با این روش برای باشگاه ها انجام خواهد شد. به نظرم باید همه از ایده ایشان حمایت کنیم و اگر این اتفاق رخ بدهد، اثراتش را در آینده خواهیم دید.
*به نظر شما چقدر آقای عزیزی خادم در ایجاد اتحادیه عزم راسخ دارد؟
عبدی-من اعتقاد دارم که ایشان اعتقادش بر این موضوع است ولی همه باید کمک کنند تا این موضوع انجام شود و آقای عزیزی خادم هم این موضوع را به عنوان اولویت خودش قرار بدهد. باید کم نیاورند در این قصه و محکم دنبالش را بگیرند. این اتفاق، خیلی اتفاق خوبی خواهد بود و همه باید مطالبه گر باشند. باشگاه ها باید همه حوزه های درآمدزایی را دنبال کنند. این خیلی موضوع مهمی است و می تواند اختیار درآمدهای باشگاه ها را به خودشان بدهد و زمینه ای برای ایجاد درآمدزایی ایجاد کند. این می تواند مثل همه جای دنیا اختیار مسابقات را به باشگاه ها بدهد و مسئولیت اداره فوتبال از جامعه ای بیاید که تشکیل دهنده فوتبال است و فکر می کنم این اتفاق خیلی خوبی خواهد بود.
*فکر می کنم در صورتی که این موضوع محقق شود تنش ها هم کمتر می شود. چون ما همواره شاهد اعتراض باشگاه های مختلف به تصمیماتی هستیم که از سوی سازمان لیگ اتخاذ می شود.
عبدی- این کاملا درست است و فدراسیون حداقل در حال حاضر هزینه معنوی این قصه را هم داده است. خیلی به برگزاری مسابقات و شفافیت درآمدها انتقاد هست. وقتی دست خود باشگاه ها باشد، صورت های مالی شفاف می شود. مثل خیلی از جاهایی که بخش خصوصی کار می کند و در پایان هر سال بررسی می شود. فدراسیون باید از این تصدی گری خارج شود. بعد نظارتی را بگیرد. درآمد ثابتی هم از این داستان داشته باشد. فدراسیون باید خودش را از بازی کنار بکشد و برگزاری لیگ دست خودش باشگاه ها باشد و دیگر باشگاه ها هم فدراسیون را متهم به حمایت از تیمی نخواهد کرد و داستان به نتیجه درست خودش می رسد.
*به عنوان سوال پایانی چطور می خواهید باشگاه خیبر خرم آباد و پروژه های کسب و کاری خودتان را پیش ببرید تا به سرنوشت افرادی که در گذشته به فوتبال وارد شده اند، نشوید؟
عبدی- ما باشگاه را هم به عنوان یکی از سازمان های شرکت تعریف کرده ایم. منتها اینجا جذابیتش برای ما مسئولیت اجتماعی شرکت ما است و سعی داریم نشاط اجتماعی را در خاستگاهمان ایجاد کنیم. تا زمانی که شرکت ادامه بدهد، سعی می کنیم باشگاه هم یکی از بخش های مهم شرکت باشد؛ البته خودم سعی می کنم کنار بکشم و کار را به کاردان های این داستان واگذار کنم. سعی داریم از بزرگان استفاده کنیم و کمتر مزاحم شما شویم. سعی داریم بیشتر در مورد بحث های کلی و بحث های خصوصی کردن باشگاه ها نقش آفرینی داشته باشیم.
*در پایان اگر صحبتی دارید در مورد هواداران خیبر در خدمت شما هستیم. به نظر می رسد با دیدگاهی که شما دارید، بازیکنان لرتبار که در تیم ملی هم کم نیستند، می توانند در استان و شهر خودشان تیمی برای معرفی به فوتبال ایران داشته باشند.
عبدی- البته که فوتبال مرز ندارد. همانطور که فرزندان ما در شهرهای دیگر بازی می کنند، ما هم ممکن است از جاهای دیگر بازیکن تامین کنیم. منتها طبیعتا بیشتر هواداران دوست دارند تیمی داشته باشند به عنوان نماینده این قوم بزرگ در لیگ برتر. البته بازیکنان بزرگی هم از قوم لر در تیم ملی بازی کرده اند. آقای ابراهیم میرزاپور، آقای علیرضا بیرانوند، وحید امیری و .. شما خودتان سجایای اخلاقی وحید امیری را می دانید و همه از لرستان آمده اند. حق مردم لرستان بیشتر از این هاست و امیدوارم به این حقشان برسند. همیشه در جایگاه های حساس پای کار جمهوری اسلامی ایران بوده اند. خیلی نمی خواهم قومیتی به این داستان نگاه کنم ولی با افتخار امیدوارم توانسته باشیم حداقل اندکی از آلام و دردهایی که در این سال ها به دلیل محرومیت کشیده اند، کم کرده باشیم. امیدوارم حداقل توانسته باشیم حداقل کمی حواسشان را پرت کرده باشیم. امیدوارم در آینده موضوعات مهم تری برایشان اتفاق بیفتد. در پایان بار دیگر سال نو را تبریک می گویم و امیدوارم در سال جدید دیگر عزیزی را به دلیل بیماری کرونا از دست ندهیم. به خصوص در لرستان امیدوارم همه سلامت و پرانرژی باشند و امیدوارم به زودی بتوانیم این بحث محرومیت را از چهره استان کم رنگ کنیم و چیزی که حقمان است به آن دست پیدا کنیم.